GEBELİKTEN KORUNMA YÖNTEMLERİ
1. Hap ve Mini Hap:
- Her gün düzenli alınması gerekir.
- Kadında yumurtlama ve döllenmeyi engeller.
- Doğru kullanıldığında çok etkilidir.
- Adetin ilk beş günü içinde, tercihen ilk günü
alınmaya başlanmalıdır.
- Adet öncesi gerginliği ve adet sancılarını önler.
- Rahim ve yumurtalık kanserlerine karşı koruyucudur.
- Adet kanamalarının miktarını azalttığından bu nedenle
oluşabilecek kansızlığa karşı koruyucu etkileri vardır.
- Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan (HIV/AIDS,
hepatit-B, frengi, bel soğukluğu, klamidya gibi) korumaz.
Hap:
- Kadında doğal olarak bulunan kadınlık hormonlarından
ikisini (östrojen ve progesteron) içerir.
- 35 yaş ve üstünde olup, sigara içen kadınlar hapla
korunacaksa sigarayı bırakmalıdır.
- Anne sütünün miktarını azalttığı ve yapısını
değiştirdiği için emzirirken kullanılmaz.
Mini Hap:
- Kadında doğal olarak bulunan kadınlık hormonlarından
yalnızca birini (progesteron) içerir.
- Anne sütünü etkilemediği için emziren kadınlar da
kullanabilir.

2. Aylık İğne:
- Düzenli olarak ayda bir kez, kas içine enjeksiyonla
uygulanır.
- Kadında doğal olarak bulunan kadınlık hormonlarından
ikisini (östrojen ve progesteron)içerir.
- Yumurtlama ve döllenmeyi engeller.
- Doğru kullanıldığında çok etkilidir.
- Adetin ilk yedi günü içinde tercihen ilk günü
uygulanır.
- 35 yaş üstünde ve sigara içen kadınlar sigarayı
bıraktıklarında kullanabilirler.
- Anne sütünün miktarını azalttığı ve yapısını
değiştirdiği için emzirirken kullanılmaz.
- Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan (HIV/AIDS,
hepatit-B, frengi, bel soğukluğu,klamidya gibi) korumaz

3. Üç Aylık İğne:
- Düzenli olarak üç ayda bir, kas içine enjeksiyonla
uygulanır.
- Kadında doğal olarak bulunan kadınlık hormonlarından
yalnızca birini (progesteron) içerir.
- Yumurtlama ve döllenmeyi engeller.
- Doğru kullanıldığında çok etkilidir.
- Adetin ilk yedi günü içinde tercihen ilk günü
uygulanır.
- Ara kanamaları olabilir ve uzun kullanıldığında
kullanım sırasında adet görülmeyebilir.
- Anne sütünü etkilemediği için emziren kadınlar da
kullanabilir.
- İğneler kesildikten sonra, tekrar gebe kalmak,
ortalama dokuz ay gecikebilir.
- Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan (HIV/AIDS,
hepatit-B, frengi, bel soğukluğu,klamidya gibi) korumaz.

4. Deri Altı Kapsülleri:
- Kolun iç kısmına yerleştirilen ve kibrit çöpü
büyüklüğünde silikon çubuklardır.
- Kadında doğal olarak bulunan kadınlık hormonlarından
yalnızca birini (progesteron) içerir.
- Yumurtlama ve döllenmeyi önler.
- Türüne göre üç ya da beş yıl boyunca gebelikten
korur.
- Çok etkilidir.
- Gebelik şüphesi olmayan herhangi bir günde, tercihen
adetin ilk yedi günü içinde uygulanır.
- Adet kanaması miktarında azalma, ara kanamalar ve
lekelenmeye neden olabilir.
- Anne sütünü etkilemediği için emziren kadınlar da
kullanabilir.
- Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan (HIV/AIDS,
hepatit-B, frengi, bel soğukluğu, klamidya gibi) korumaz.

5. Rahim İçi Araç:
- Rahim içine yerleştirilen küçük plastik bir araçtır.
Bakır ve hormon içeren tipleri vardır.
- Döllenmeyi önler.
- Çok etkilidir.
- 10 yıla kadar koruyan bakırlı tipleri vardır.
- Kadının gebe olmadığından emin olunan herhangi bir
zamanda uygulanabilir. Uygulama sırasında adetli olmak gerekli
değildir.
- Çıkartıldığında hemen gebe kalınabilir.
- İlk aylarda lekelenme, adet miktarında artma veya
adet süresinde uzamaya, adet sancısına neden olabilir.
- Anne sütünü etkilemediği için emziren kadınlar da
kullanabilir.
- Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan (HIV/AIDS,
hepatit-B, frengi, bel soğukluğu, klamidya gibi) korumaz.
- Kurallarına göre uygulandığında enfeksiyona neden
olmaz.

6. Kondom (Prezervatif, Kılıf, Kaput):
- Erkekler tarafından kullanılmak üzere bir çeşit
lastikten yapılmış çok ince ve esnek bir kılıftır.
- Cinsel ilişki sırasında, meni içindeki erkek tohum
hücrelerinin (sperm) kadının vajinasına geçmesini engeller.
- Doğru kullanıldığında oldukça etkilidir.
- Her cinsel ilişki için YENİ, KULLANILMAMIŞ BİR KILIF
kullanılır. Kılıf sertleşmiş erkeklik organına, kadının
vajinasına HİÇ TEMAS ETMEDEN ÖNCE takılır. Boşalma sonrası
organ gevşemeden çıkartılmalıdır.
- CİNSEL YOLLA BULAŞAN ENFEKSİYONLARDAN (HIV/AIDS,
HEPATİT-B, FRENGİ, BEL SOĞUKLUĞU, KLAMİDYA GİBİ) KORUR.
- Hiçbir yan etkisi yoktur.

7. Diyafram:
- İnce lastikten yapılmış, rahim ağzını örten kubbe
şeklinde bir araçtır.
- Erkek tohum hücrelerinin (sperm) hazneden (vajinadan,
döl yolundan) rahme geçmesini engeller.
- Doğru kullanıldığında oldukça etkilidir.
- Cinsel ilişkiden önce yerleştirilir ve ilişkiden en
erken altı saat sonra çıkarılır.
- Doğru kullanılırsa, aynı diyafram yıkanıp kurulanarak
iki yıl süreyle kullanılabilir.
- Anne sütünü etkilemediği için emziren kadınlar da
kullanabilir.
- Bazı cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara karşı
koruyucudur.

8. Kadın Kondomu:
- İnce, şeffaf, yumuşak plastikten yapılmış, uçları
halka ile gerilmiş kılıf şeklinde bir araçtır.
- Cinsel ilişki öncesinde, kadının vajinasına
yerleştirilir.
- Cinsel ilişki sırasında, meni içindeki spermlerin
kadının vajinasına dökülmesini engeller.
- Spermisitle birlikte ve doğru kullanıldığında oldukça
etkilidir.
- Her cinsel ilişkide yeni bir kadın kondomu
kullanılmalıdır.
- Anne sütünü etkilemediği için emziren kadınlar da
kullanabilir.
- CİNSEL YOLLA BULAŞAN ENFEKSİYONLARDAN (HIV/AIDS,
HEPATİT-B, FRENGİ, BEL SOĞUKLUĞU, KLAMİDYA GİBİ) KORUR.
- Hiçbir yan etkisi yoktur.

9. Spermisitler(Sperm Yok Ediciler):
- Kadının vajinasına konularak uygulanan jel, fitil ve
köpüren tabletlerdir. Tabletlerin erimesi için cinsel
ilişkiden 10 – 15 dakika önce vajinanın derinine uygulanmaları
gerekir. Etkisini tam gösterebilmesi için cinsel ilişkiden
sonra da en az 6 saat vajina hiçbir sebeple yıkanmamalıdır.
Vajinanın doktor tarafından önerilmedikçe, herhangi bir
sebepten yıkanması doğal korunmasını bozarak enfeksiyonların
oluşma riskini artıracağından kesinlikle önerilmez.
- Erkek tohum hücrelerini vajina içinde etkisiz hale
getirerek gebeliği önler.
- Doğru kullanıldığında oldukça etkilidir.
- Her cinsel ilişki için uygulama tekrarlanmalıdır.
- Anne sütünü etkilemediği için emziren kadınlar da
kullanabilir.
- Bazı cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara karşı
koruyucudur.

10. Kadında Tüplerin Bağlanması (Tüp Ligasyonu):
- Artık çocuk istemeyen çiftlerde, kadınların
yumurtalık kanallarının/tüplerin ameliyatla bağlanmasıdır.
- Tüpler bağlandığı için yumurta, erkek tohum hücresi
(sperm) ile karşılaşmaz. Böylece döllenme engellenir.
- Gebelik şüphesi olmayan herhangi bir zamanda, kadın
evli ise kendisinin ve eşinin yazılı onayı ile yapılır.
- Çok etkilidir.
- Cinsel arzu, yeterlilik ve doyumda, adet
kanamalarında hiçbir değişikliğe yol açmaz.
- Hastanede yatmayı gerektirmez.
- Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan (HIV/AIDS,
hepatit-B, frengi, bel soğukluğu, klamidya gibi) korumaz.

11. Erkekte Kanalların Bağlanması (Vazektomi):
- Artık çocuk istemeyen çiftlerde, erkeklerin tohum
(sperm) kanallarının bağlanmasıdır.
- Kanallar bağlandığı için erkek tohum hücreleri
(spermler) boşalma sıvısına geçmez. Böylece döllenme
engellenir. ·Koruyuculuğun başlaması hemen gerçekleşmez. İlk
20 boşalmada ya da yaklaşık 3 ay süreyle kondom (prezervatif,
kılıf) gibi ek bir yöntem kullanılmalıdır.
- Çok etkilidir.
- Cinsel arzu, yeterlilik ve doyumda, erkeklik
organının sertleşmesinde hiçbir değişikliğe yol açmaz.
- Erkek evli ise kendisinin ve eşinin yazılı onayı ile
yapılır.
- Cilt kesilmeden ve dikişsiz olarak yapılabilir.
Hastanede yatmayı gerektirmez.
- Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan (HIV/AIDS,
hepatit-B, frengi, bel soğukluğu, klamidya gibi) korumaz.

12. Doğal Korunma Yöntemleri:
a. Doğurganlık Belirtilerine Dayalı Yöntemler:
- Kadının doğurgan olduğu yumurtlama dönemlerinin
belirlenerek bu süre içinde cinsel ilişkide bulunulmaması
temeline dayanırlar.
- Rahim ağzından gelen akıntının tipi ve miktarı, rahim
ağzının sertliğinde ve düzeyindeki değişiklikler ve vücut
sıcaklığı değişimleri değerlendirilerek kadın tarafından
uygulanır.
- Emzirme, menopoz ve hormon kullanımını izleyen
sürelerde doğurganlık belirtilerini saptamak zor olabilir.
- Doğal aile planlaması yöntemlerini etkili bir biçimde
kullanabilmek için iyi bilgilendirilmiş ve bu konuda eğitilmiş
olmak gerekir.
- Hiçbir yan etkisi yoktur.
- Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan (HIV/AIDS,
hepatit-B, frengi, bel soğukluğu, klamidya gibi) korumaz.
b. Emzirme İle Korunma (Laktasyon Amenoresi):
- Doğumdan sonra, ilk altı ay boyunca anne, bebeğini
sadece anne sütü ile sık aralarla, günde toplam en az 60
dakika süreyle emzirerek beslediği takdirde, annede yumurtlama
gerçekleşmeyebilir. Bu durumda cinsel ilişki olsa dahi gebelik
oluşmaz.
- Bu süre sırasında adet kanaması görülür, ek gıdaya
geçilir ya da anne emzirmeyi keserse bu yöntemin koruyuculuğu
çok azalır.
- Emzirme ile korunmanın doğumu izleyen ilk altı aydan
sonra mümkün olmayacağı bilinmeli ve daha bu süre bitmeden
mutlaka etkili bir biçimde gebelikten korunmalıdır.
c. Geri Çekme (Dışarı Boşalma):
- Cinsel ilişki sırasında, boşalma olmadan önce,
erkeğin penisini kadının vajinasından çıkararak dışarıya
boşalmasıdır.
- Etkililiği tamamen kullanıcıya bağlıdır, her çift
başarıyla uygulayamaz.
- Bu yöntemin doğru uygulanabilmesi ve cinsel ilişkinin
olumsuz etkilenmemesi için iki tarafında bu konuda istekli ve
kesin kararlı olması gerekir.
13. Acil Korunma:
Yine de; korunmasız cinsel ilişkide bulunduysanız ya da bir korunma yöntemi kullanırken beklenmedik bir durumla karşılaşırsanız ve gebe kalmak istemiyorsanız acil önlem alabilirsiniz. Bunun için cinsel ilişkiden sonraki ilk üç gün (72 saat) içinde aile planlaması hizmeti sunan bir sağlık kuruluşuna başvurmalısınız. On iki saat arayla, iki kez olmak üzere, içindeki hormon miktarına göre belirlenen adette hap içerek ya da beş gün içinde rahim içi araç uygulanarak korunabilirsiniz. Bu durumda ne kadar erken başvurursanız o kadar etkili korunma sağlarsınız. İlişki sonrası hapla korunma, kadının adet düzeninin doğal seyrini etkilediğinden sık sık başvurulacak bir yöntem değildir. Ancak beklenmedik durumlarla (kondomun yırtılması, hapın unutulması, doğal yöntem kullanırken hata, tecavüze uğrama vb.) karşılaşıldığında kullanılabilir.